ENSCHEDE – De vraag die zich binnenkort aandient is geen eenvoudige: de productie verdubbelen en dertig man erbij, of niet? Zo staat bouwer van windmolenwieken EWT Rotor Blades in Enschede op een kruispunt van wegen.
Het is een bijzonder gezicht. In Twente staat (nog) geen enkele windmolen, maar naast een bedrijfshal aan De Staalsteden in Enschede liggen 35 sets windmolenwieken. Grofweg in lengte variërend van 25 tot 30 meter. Het is de voorraad van EWT, bouwer van windturbines met hoofdvestiging Amersfoort, die in 2018 een productievestiging voor wieken in Enschede opende.
De voorraad is één van onze sterke punten. We kunnen bij wijze van spreken van de plank leveren.
Voorraad sterk punt
„De voorraad is één van onze sterke punten. We kunnen bij wijze van spreken van de plank leveren”, zegt directeur Hendrik-Jan Zwanenburg. Die voorraad werd deels opgebouwd in de coronaperiode, toen de vraag volgens Zwanenburg ‘vrijwel volledig wegviel.’ „We hebben tijdens de lockdowns zelf ook niet optimaal kunnen draaien; mede door de haperde toelevering van materialen en grondstoffen hebben we zelfs een maand helemaal stilgelegen.”
Wieken voor molens op land
EWT Rotor Blades bouwt jaarlijks circa 120 relatief ‘kleine’ wieken – maximum lengte 29,2 meter – voor windturbines die op het land worden neergezet. „Op de windparken op zee gaat de lengte van de wieken in de richting van de 110 meter. Die markt wordt grotendeels beheerst door drie fabrikanten. Aan grote turbines op het land hangen wieken van 60 tot 80 meter, met onze kleine wieken bewegen we ons in een nichemarkt.”
Aerpac en GE Wind
Dat EWT Enschede in 2018 als locatie voor een productievestiging koos, was niet geheel toevallig. In Twente was nog kennis aanwezig van het ambacht van wieken bouwen. Een derde van de ploeg van veertig man waarmee destijds op De Marssteden werd begonnen was oud-werknemer van het roemruchte Aerpac in Almelo en van GE Wind in Almelo, de opvolger van het in 2001 failliet verklaarde Aerpac. GE Wind werd in 2003 door brand verwoest en nooit meer opgebouwd. Zo verdwenen er destijds in één klap 275 grotendeels ambachtelijke banen in de regio.
Gezond uit de ogen kijken
Wiekenbouwen is een ambacht; het werk gebeurt nog steeds grotendeels met de hand. Het bedrijf leidt haar eigen werknemers op. „Onze belangrijkste eis is willen werken en vooral gezond uit je ogen kijken”, zegt Zwanenburg. Die wil lijkt steeds minder aanwezig, althans de wil om het fysieke werk van het bouwen van wieken te willen doen.
Arbeidsmigranten
Net als andere bedrijven, heeft EWT Rotor Blades moeite met het vinden van personeel. „De laatste vier medewerkers die we hebben aangenomen komen uit Polen, Letland en Duitsland. Je moet voor die medewerkers ook onderdak vinden en dat is tegenwoordig niet eenvoudig. In de regio kunnen we op bungalow- of vakantieparken maar voor periodes van maximaal vier weken huren. Voor de betreffende arbeidsmigranten hebben we daarom onderdak in Duitsland gevonden. Een paar jaar geleden waren mensen en onderdak vinden geen probleem, nu wel.”
Meer handigheid
EWT Rotor Blades is in de vier jaren dat het in Enschede is gevestigd veel efficiënter gaan werken, zegt Hendrik-Jan Zwanenburg. Waar er werd begonnen met 40 man, kon dezelfde productie op twee lijnen op een gegeven moment door 25 man worden gehaald. „Niet alleen doordat we efficiënter zijn gaan werken, maar ook doordat de medewerkers in de productie er meer handigheid in hebben gekregen.”
Aanbestedingen
Er staan nu weer 35 mensen op de loonlijst en daar komen er dus mogelijk dertig bij als wordt besloten in twee ploegen te gaan werken. Zwanenburg: „Dat is aan twee kanten spannend: halen we genoeg werk binnen – we doen mee aan een paar grote aanbestedingen in Italië en Frankrijk – en als dat dan lukt, slagen we er dan ook in om dertig nieuwe mensen te vinden? Binnen enkele maanden wordt dat duidelijk.”